"Áp dụng kết quả nghiên cứu văn hóa dân gian nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy văn học dân gian ở đại học và phổ thông trung học"

Authors: Phạm, Thu Yến

Trong kho tàng di sản văn hóa dân gian phi vật thể có một bộ phận đang bị quên lãng, mất dần, cần được mau chóng phục hồi, bảo tồn và phát triển, đó là trò chơi dân gian. Tuy nhiên, vào thời kỳ công nghệ thông tin và khoa học kỹ thuật phát triển, trò chơi dân gian đã dần bị loại bỏ dẫn đến thất truyền. Mấy năm gần đây có chủ trương đưa trò chơi dân gian vào học đường, nhưng cũng chưa đạt kết quả.

Trò chơi dân gian có đặc thù là dụng cụ tự làm được, vật chơi dễ kiếm không tốn kém, chơi ở đâu cũng được, lúc nào cũng được. Các trò chơi của lứa tuổi học trò như đánh chuyền, đánh chắt, đánh bi, đánh đáo, đánh khăng, chơi quay, nặn tò he, pháo đất, đá cầu, chơi ô ăn quan... cho đến các trò chơi kết hợp với hát đồng dao như: thả đỉa ba ba, nu na nu nống, dung dăng dung dẻ, xỉa cá mè, rồng rắn, chơi trăng... Tuy vậy, hiện nay, ta không còn bắt gặp các em vui chơi các trò dân gian này ở sân trường trong giờ ra chơi, ở các câu lạc bộ thiếu nhi và gia đình nữa. 

Một trong những tác dụng của việc học tác phẩm là góp phần soi sáng những giá trị của một dòng văn học, một giai đoạn văn học nào đó. Nếu tuyển chọn được những bài ca dao, tục ngữ, những truyền thuyết mang đậm dấu vết đặc trưng của văn học dân gian thì chúng ta dễ thực hiện phương châm mà UNESCO đã đề xuất: Học để biết, học để làm, học để tự khẳng định mình, học để hòa nhập với cộng đồng. Chúng tôi xin đề xuất hai tiêu chí tuyển chọn trong kho tàng văn học dân gian đồ sộ những tác phẩm đưa vào nhà trường: tác phẩm phải mang ít nhiều dấu vết của thời kỳ lịch sử cụ thể, và tác phẩm phải có giá trị giáo dục, thẩm mỹ.

Văn học dân gian hình thành từ cổ xưa, phát triển qua các thời kỳ lịch sử, tồn tại cho đến hôm nay và mai sau. Ngoài vốn có do người xưa để lại, nên chăng chúng ta hãy sưu tầm - chỉnh sửa để có những câu tục ngữ, bài ca dao mới để làm giàu thêm kho ngọc quý...

Mời các bạn tham khảo bài viết tại đường link: http://repository.vnu.edu.vn/handle/VNU_123/25244